🔬 تیروئید چیست و چرا عملکرد آن اهمیت دارد؟
غده تیروئید یکی از مهم‌ترین غدد درون‌ریز بدن است که در جلوی گردن قرار دارد و هورمون‌هایی ترشح می‌کند که بر متابولیسم، انرژی، وزن، خلق‌وخو و حتی سلامت قلب تأثیر می‌گذارند. اختلال در عملکرد این غده می‌تواند به دو شکل اصلی بروز کند: کم‌کاری تیروئید و پرکاری تیروئید.
⚖️ تفاوت بین کم‌کاری و پرکاری تیروئید
| ویژگی | کم‌کاری تیروئید | پرکاری تیروئید |
|---|---|---|
| سطح هورمون | پایین | بالا |
| متابولیسم | کند | سریع |
| علائم رایج | خستگی، یبوست، افزایش وزن، افسردگی، خشکی پوست | بی‌قراری، کاهش وزن، تعریق زیاد، تپش قلب، اضطراب |
| در زنان | اختلال قاعدگی، ناباروری، ریزش مو | اختلال قاعدگی، لرزش دست‌ها، بی‌خوابی |
🔍 چه عواملی باعث اختلالات تیروئیدی می‌شوند؟
-
دلایل شایع کم‌کاری تیروئید: بیماری هاشیموتو (نوعی بیماری خودایمنی)، کمبود ید، مصرف برخی داروها یا جراحی تیروئید
-
دلایل پرکاری تیروئید: بیماری گریوز (Graves)، گره‌های سمی تیروئید، التهاب تیروئید
🧪 چگونه اختلال تیروئید تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص معمولا با آزمایش خون انجام می‌شود. مهم‌ترین آزمایش‌ها:
-
TSH (هورمون محرک تیروئید)
-
T3 و T4 (هورمون‌های تیروئیدی)
-
آزمایش آنتی‌بادی‌ها در صورت مشکوک بودن به بیماری‌های خودایمنی
در برخی موارد، سونوگرافی یا اسکن تیروئید نیز برای بررسی گره‌ها یا التهاب انجام می‌شود.
🩺 درمان کم‌کاری یا پرکاری تیروئید
-
درمان کم‌کاری: مصرف قرص لووتیروکسین (هورمون جایگزین تیروئید) به‌صورت روزانه
-
درمان پرکاری: داروهای ضد تیروئید، ید رادیواکتیو، یا در موارد خاص جراحی تیروئید
-
پیگیری منظم و تنظیم دوز دارو توسط متخصص داخلی ضروری است.
👩⚕️ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن علائم مشکوک، تغییرات وزن بی‌دلیل، خستگی مفرط، تپش قلب یا اختلالات قاعدگی، حتماً به پزشک متخصص داخلی مراجعه کنید. دکتر فاطمه هدایی با تجربه در تشخیص و درمان اختلالات تیروئید، مشاوره دقیق و درمان مناسب را به شما ارائه خواهد داد.
✅ جمع‌بندی
اختلالات تیروئیدی اگر به موقع تشخیص داده شوند، کاملاً قابل درمان و کنترل هستند. توجه به علائم و انجام آزمایش‌های دوره‌ای بهترین راه برای حفظ سلامت تیروئید است.
دیدگاهتان را بنویسید